ABD Başkanı Donald Trump, Pazartesi günü F-35 savaş uçaklarını Suudi Arabistan’a satmayı planladığını duyurdu. Türkiye’nin alamadığı F-35’ler, Suudi Arabistan’a satılacak. 18 uçak ve bin kişilik bir heyetle Washington’a gelen Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, satışın gerçekleşmesi için Trump’ı ikna etti. Trump, Oval Ofis’te gazetecilere yaptığı açıklamada, “Suudiler bu uçakları almak istiyor ve uzun süredir iyi bir müttefikler” dedi.
Satışa Giden Yolda Trump ve Suudi Veliahtı Buluştu
Trump’ın açıklaması, Veliaht Prens Selman’ın yedi yıl aradan sonra ABD’ye yaptığı ziyaretin hemen öncesinde geldi. 48 F-35 uçağının Suudi Arabistan’a satılacağı konuşuluyor. ABD’li yetkililer, bu satışın bölgedeki güç dengelerini etkileyebileceğinden endişeli. Ancak Suudi Arabistan uzun yıllardır ABD’nin en büyük silah alıcılarından biri ve bu satışın gerçekleşmesi bekleniyordu.
F-35’ler Türkiye İçin Askıya Alınmıştı
F-35 uçaklarını üreten Lockheed Martin her yıl 150-190 arası üretim yapıyor ve bu uçaklar yaklaşık 20 ülkeye satılmış durumda. Türkiye, Trump ile yaptığı görüşmelerde 20-30 F-35 almak istemişti. Ancak İsrail’in baskıları ve Trump’ın talepleri sonrası satış askıya alınmıştı. Türkiye, bu süreçte Boeing markalı yolcu uçaklarıyla yetinmişti.
Satışın Bölgedeki Etkileri
Suudi Arabistan’a F-35’lerin satılması, ABD müttefiklerinde huzursuzluk yaratabilir. ABD’li yetkililer, bu satışın İsrail’in bölgedeki askeri üstünlüğünü zayıflatabileceğini düşünüyor. İsrail, Suudi Arabistan ile ilişkilerin normalleşmesini istese de, Gazze’deki 2023 Ekim savaşı bu ihtimali ortadan kaldırmış görünüyor.
Kongre, yasalar gereği bu satışa engel olabilir ancak Trump, geçmişte benzer itirazları aşmak için olağanüstü yetkilerini kullanmıştı. 2019’da, 8.1 milyar dolarlık bir silah satış paketini Kongre denetimi olmadan onaylamış ve engellemeye çalışan girişimleri veto etmişti.
