Son yıllarda Türkiye’de ev sahipleri ile kiracılar arasındaki anlaşmazlıklar artarken, kiralama süreçlerinde talep edilen şartlar da giderek daha katı hale geliyor. Peşin kira, kefil, sabıka kaydı ve banka hesap özeti gibi taleplerin yanı sıra, son dönemde bazı ev sahiplerinin 12 aylık kira sözleşmesinin her bir ayı için ayrı ayrı senet talep etmesi dikkat çekiyor.
Senetle Kira Talebi Yasaldır Ancak Sınırlamaları Vardır
Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Ali Güvenç Kiraz, ev sahiplerinin kira borcunu garanti altına almak amacıyla kiracılardan senet talep etmelerinin hukuken bir engel teşkil etmediğini belirtiyor. Yargıtay, senet talebini hukuka aykırı görmüyor. Kiraz, “Mal sahibi kira borcunu garanti altına almak amacıyla senet talep edebilir. Yargıtay herhangi bir hukuka aykırılık görmüyor” şeklinde bir açıklama yaparak, bu uygulamanın yasal olduğunu ifade etti.
Ancak uzmanlar, kiracıların her istenen senede imza atmak zorunda olmadığının altını çiziyor. Senet talebinin belirli sınırları var ve bazı durumlarda kiracılar, bu talepleri kabul etmek zorunda değiller.
Senet ve Depozito Konusunda Yasal Sınırlar
Kiraz, depozito senetlerinin üç aylık kira bedelini geçemeyeceğine dikkat çekiyor. Depozito için düzenlenecek olan senet, yalnızca üç ay için geçerli olabiliyor. Bu limitin aşılması hâlinde, senet geçerli sayılmayacak.
Ayrıca, demirbaş eşyalar, apartman aidatları gibi farklı alacak kalemleri için de senet düzenlemek yasal değil. Bu tür talepler, Türk Borçlar Kanunu’nda kiracı aleyhine düzenlemeler olarak kabul ediliyor ve hukuka aykırı sayılıyor.
Ev Sahiplerinin Talepleri Kiracılarda Güvensizlik Yaratıyor
Ev sahiplerinin giderek artan talepleri, kiracılar üzerinde psikolojik bir baskı oluşturabiliyor. Özellikle senet talebi, kiracıların kendilerini güvensiz ve zorlanmış hissetmelerine yol açıyor. Kiracılar, ödemelerini yapacaklarına dair güvence verdikleri halde, sanki “ödeme yapmayacak biri” gibi hissetmek zorunda kalabiliyor. Bu durum, özellikle kiracılarda utanç duygusuna neden olabiliyor.
Kiracılar Senet İmzalamadan Önce Nelere Dikkat Etmeli?
Uzmanlar, kiracıların senet imzalamadan önce dikkat etmeleri gereken birkaç önemli risk olduğunu vurguluyor:
-
İki Borç Riski: Hem kira borcunu ödeme riski, hem de senetlerin ödenmesi gereken borç riski oluşabilir. Kiracılar, senetleri dikkatle kontrol etmelidir.
-
Senetlerin Ayrıntılı Olarak Açıklanması: Kiracının imzalayacağı senetlerin mutlaka kira sözleşmesinin ek protokolü ile birlikte belirtilmesi gerekmektedir. Senet numaraları, tarihleri ve vade tarihleri açık bir şekilde yazılmalıdır. Aksi takdirde, kiracılar aynı borç için iki kez ödeme yapma riskiyle karşılaşabilir.
Sonuç
Senetle kira talebi yasal olsa da, kiracılar bu tür taleplerle karşılaştıklarında dikkatli olmalıdır. Kiracılar, kira sözleşmesini ve senetlerini dikkatle incelemeli ve gerekirse hukuki danışmanlık almalıdır. Aksi takdirde, iki kez ödeme yapma riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Bu yüzden her talep edilen şartı kabul etmeden önce tüm detaylar açıkça belirlenmeli ve anlaşılmalıdır.
